धर्म शास्त्रका अनुसार मृत्युपरान्त प्रत्येक जीवलाई परलोक यात्राको समयमा एक विशेष नदी तर्नुपर्छ ।
जसमा जीव आफ्नो कर्मअनुसारको विभिन्न प्रकारको कष्ट सहन्छ । शास्त्रका अनुसार त्यो विशेष नदीलाई वैतरणी नदी भनिन्छ । वैतरणी नदीलाई सजिलै पार गर्नका लागि मृतक व्यक्तिको नामसँग वैतरणी गोदानको विशेष महत्व हुन्छ । परम्पराअनुसार मृत्युकाल ९मर्ने बेला०मा गौमाता९गाई०को पुच्छर हातमा समात्न लगाइन्छ वा स्पर्श गराइन्छ ।
तर, यस्तो नहुने स्थितिमा गाइको ध्यान गराएर वैतरणी गोदान मन्त्र पढेर प्रार्थना गर्न सकिन्छ ।
यमराजका दूत जब धर्तीबाट ल्याइएका व्यक्तिलाई यसै नदीको नजिक ल्याएर छाडिदिन्छन्, तब नदीमा ठूलो गर्जनको आवाज सुनिन्छ । नदीमा बगिरहेको रगतको छाल देखिन्छ । यो देखेर पापी मनुष्यको जीवात्मा डरले थर–थर काप्छ । एजेन्सीबाट
जसमा जीव आफ्नो कर्मअनुसारको विभिन्न प्रकारको कष्ट सहन्छ । शास्त्रका अनुसार त्यो विशेष नदीलाई वैतरणी नदी भनिन्छ । वैतरणी नदीलाई सजिलै पार गर्नका लागि मृतक व्यक्तिको नामसँग वैतरणी गोदानको विशेष महत्व हुन्छ । परम्पराअनुसार मृत्युकाल ९मर्ने बेला०मा गौमाता९गाई०को पुच्छर हातमा समात्न लगाइन्छ वा स्पर्श गराइन्छ ।
तर, यस्तो नहुने स्थितिमा गाइको ध्यान गराएर वैतरणी गोदान मन्त्र पढेर प्रार्थना गर्न सकिन्छ ।
गरूड पुराणमा भनिएको छ की यमलोकको यात्रा भयानक र पीडा दिने खालको छ । त्यहाँ एक नदी बगिरहन्छ जो सयौं योजना अर्थात एक सय बीस किलोमिटर छ । यो नदीमा पानीको स्थानमा रगत र मवाद(किरा) बग्छ र यसको तट९किनार० हाडहरुले भरिएको हुन्छ । गोही, सूईजस्तै मुख भएको भयानक कृमि(किरा), माछा र वज्र जस्ता गिद्धहरुको यो निवास स्थल हो ।वैतरणी गोदान मन्त्रस्
‘धेनुके त्वं प्रतीक्षास्व यमद्वार महापथे।
उतितीर्षुरहं भद्रे वैतरणयै नमौःस्तुते।।
पिण्डदान कृत्वा यथा संभमं गोदान कुर्यात ।’
यमराजका दूत जब धर्तीबाट ल्याइएका व्यक्तिलाई यसै नदीको नजिक ल्याएर छाडिदिन्छन्, तब नदीमा ठूलो गर्जनको आवाज सुनिन्छ । नदीमा बगिरहेको रगतको छाल देखिन्छ । यो देखेर पापी मनुष्यको जीवात्मा डरले थर–थर काप्छ । एजेन्सीबाट
