भिखारीको बैंक १ झट्ट सुन्दा तपाईंलाई अप्ठेरो लाग्यो होला । शीर्षक पढेर ठान्नुभयो होला( यस्तो पनि हुन्छ र ?
यस्तै अनौठो भएको नेपालको सीमावर्ती भारतीय राज्य बिहारमा, जहाँ सडक र मन्दिर छेउँमा मागेर गुजारा चलाउने भिखारीले आफ्नै बैंक खोलेका छन् ।
द्यभननबचबिहारको गया शहरमा भिखारीहरुको एक समूहले आफ्नै बैंक खोलेको छ । भिखारीहरुले प्रर्बद्धन गरेको यो बैंकको संचालनसेत उनीहरुले नै गर्छन, ता कि गाह्रो पर्दा पैसा चलाउन सकुन् ।
गया शहरको ‘मा मंगलागौरी मन्दिर’मा आउने श्रद्धालुहरुको दानमा आश्रति रहने दजनौं भिखारीहरुले यतिबेला आफै बैंक खोलेका हुन् । बैंकको नाम ‘मंगला बैंक’ राखिएको छ ।
यो अनौंठो बैंकका ४० सदस्य मध्येका एक राजकुमार माझीले भने(‘यो सत्य हो कि हामीले आफ्नो लागि एक बैंक स्थापना गरेका छौं ।’
मन्दिरबाट झण्डै १०० किलोमिटर टाढाका माझीले भने(बैंकको प्रवन्धक, खजान्ची र सचिवका साथै एक एजेन्ट र बैंक चलाउनका लागि चाहिने सबै सदस्यहरु भिखारी नै छन् ।’ संयोग यो छ कि बैंकको प्रवन्धक माझी नै हुन् ।
बैंकको खातासहितका काम गर्न सक्ने शिक्षित माझीले भने(‘हामी हरेकले मंगलबार बैंकमा २० रुपैयाँ जम्मा गर्छौं, जुन साप्ताहिक रुपमा ८०० भारु हुन्छ ।’
बैंकका एजेन्ट विनायक पासवान हरेक साता सदस्यहरुबाट पैसा उठाउँछन र बैंकमा ल्याएर जम्मा गर्छन् । ‘ गत वर्ष निकै ठूलो आश र भिखारीहरुको अभिलासा पूर्तिका लागि हामीले यस्तो काम सुरु गरेका छौं ।’ बैंककी सचिव मालती देवी भन्छिन्(‘हामीलाई समाजमा अहिलेसम्म राम्रो व्यवहार भएन किनकी हामी गरीवभन्दा पनि महागरिव छौं ।’
बैंकमा धेरैभन्दा धेरै खाता खोल्न उनले भिखारीहरुसँग सम्पर्क बढाइरहेकी छन् । उनले भनिन्(‘बैंकका सदस्य यस्ता भिखारी छन्, जोसँग न त गरिवीको रेखामुनी रहेको भन्ने प्रमाण छ न त आधार नै ।’
प्रबन्धक माझीकी पत्नी नगीना देवी बैंककी खजान्ची हुन् । उनको काम जम्मा भएको पैसा लेन देन गर्नु हो ।
माझीका अनुसार आपतमा परेका भिखारीहरुलाई बैंकले सहयोग गर्नेछ । उनले भने(‘यसै महिना मेरो छोरी र बहिनी खाना पकाउने क्रममा जले । बैंकले उनीहरुको उपचारका लगि ८ हजार ऋण दियो ।’
उनका अनुसार ऋण लिने क्रममा राष्ट्रियकृत बैंकमा अपनाइने जस्तै कागज गर्ने वा जमानत राख्ने सबै प्रकृया पुरा गर्नुपर्छ । एक महिनासम्म ब्याज भने तिर्नु पर्दैन ।
त्यसभन्दा बढी समयका लागि भने २ देखि ५ प्रतिशत ब्याज लाग्नेछ । आफ्नै बैंक स्थापना भएकोमा भिखारीहरु निकै खुसी छन् ।भिखारीहरुलाई आफ्नै बैंक खोल्न निर्धन एवं समाज कल्याण राज्य समितिका अधिकारीहरुले प्रोत्साहन गरेका थिए ।
(इण्डो एशियन न्यूज सर्भिस
कृपया Post पढिसकेपछी आफ्नो सल्ला, सुझाब / टिप्पणी दिन नभुल्नुहोला । तपाईको सल्ला सुझाबले नै हाम्रो जोश जागर मिल्ने छन् र केहि गर्ने हौसला प्राप्त गर्दछौ. । Thank you Birgunj Media.
